Kursy pierwszej pomocy w szkołach/Pokazy pierwszej pomocy

Kurs pierwszej pomocy dla nauczycieli - obowiązkowy

Nauczyciele, których codziennym obowiązkiem jest zapewnienie uczniom bezpieczeństwa na terenie placówki, obowiązkowo muszą ukończyć kurs pierwszej pomocy. Do narażających zdrowie zdarzeń losowych może bowiem dojść szczególnie w szkolnych laboratoriach, na boisku oraz na zajęciach wychowania fizycznego. Ta kwestia została uregulowana prawnie, bezpośrednio mówi o tym paragraf 21 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.

Czy wszyscy pracownicy placówki muszą odbyć szkolenie z pierwszej pomocy?

Okazuje się, że nie tylko na nauczycielach spoczywa obowiązek umiejętności udzielenia pierwszej pomocy w przypadku zagrożenia zdrowia i życia. Ministerstwo Edukacji Narodowej doprecyzowało zapis w ustawie, z którego jasno wynika, że każda osoba pracująca w placówce szkolnej musi przejść szkolenie z pierwszej pomocy - będzie to więc zarówno personel sprzątający, administracji, jak i pracownicy kuchni, biblioteki czy świetlicy. Organizacja szkolenia dla wszystkich pracowników szkoły to obowiązek jej dyrektora.

Celem takiej zmiany jest zapewnienie dzieciom pomocy przed przyjazdem zespołu ratownictwa medycznego. Pierwsza pomoc w szkołach może mieć kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia poszkodowanego dziecka, dlatego tak ważne jest nabycie podstawowych umiejętności zachowania w kryzysowej sytuacji. Nauczyciele i pracownicy szkoły powinni być przygotowani na wiele scenariuszy - dzieci, często nieświadomie, podejmują się zachowań niebezpiecznych dla siebie i otoczenia, co może skończyć się niespodziewanym wypadkiem.

Jak często należy organizować kurs pierwszej pomocy w szkołach?

PYTANIE do prawnika:

Jak często nauczyciele powinni odbywać szkolenia z pierwszej pomocy? Poprzednie szkolenie odbyło się w marcu 2019 r.

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z treścią §  21 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69) pracownicy szkoły lub placówki podlegają przeszkoleniu w zakresie udzielania pierwszej pomocy.

Na tym wyczerpuje się regulacja normatywna dotycząca obowiązku przeszkolenia pracowników szkół i placówek oświatowych w zakresie udzielania pierwszej pomocy.

Zatem należy sięgnąć do treści § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860). Zgodnie z treścią ww. normy szkolenie okresowe osób pracowników administracyjnych i innych (np. nauczycieli) powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 6 lat.

Zatem uznać należy, że skoro maksymalny okres szkolenia z zakresu bhp został określony w przypadku  pracowników administracyjnych na 6 lat, to okres ten także dotyczy szkolenia z pierwszej pomocy, skoro przepisy nie przewidują innych okresów w tym zakresie.

Ramowy program i liczbę godzin szkolenia z pierwszej pomocy określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r.

Nauczyciele edukacji dla bezpieczeństwa - kurs pierwszej pomocy muszą odbyć co 5 lat 

PYTANIE do prawnika 

Nauczyciel ukończył podyplomowe studia z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa, w ramach których odbył szkolenie przedmedyczne, jednak czy w świetle obowiązujących przepisów musi co 5 lat odbywać kurs z pierwszej pomocy przedmedycznej, jeśli zaświadczenie opatrzone jest datą ważności 5 lat?

ODPOWIEDŹ

Zaświadczenie potwierdzające posiadanie przygotowania do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy jest ważne tylko przez okres 5 lat od dnia jego wydania. Po tym okresie należy ponownie odbyć szkolenie, które kończy się egzaminem z zakresu wiedzy i umiejętności objętych programem szkolenia.

Uzasadnienie

Zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 01.08.2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. poz. 1575 ze zm.) kwalifikacje do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy w szkołach posiada osoba, która legitymuje się zaświadczeniem potwierdzającym posiadanie przygotowania do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy, uzyskanym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 8 ust. 5 ustawy z 08.09.2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 993 ze zm.), czyli zgodnie z przepisami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2009 r. w sprawie przygotowania nauczycieli do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy (Dz. U. Nr 139, poz. 1132) – dalej r.p.n.p.z. Natomiast w § 11 r.p.n.p.z. jednoznacznie zostało określone, że podmiot organizujący szkolenie do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy wydaje zaświadczenie, które jest ważne przez okres 5 lat od dnia jego wydania. Zatem po tym okresie na podstawie § 6 ust. 1 r.p.n.p.z. należy ponownie odbyć szkolenie, które kończy się egzaminem z zakresu wiedzy i umiejętności objętych programem szkolenia.

Kurs pierwszej pomocy w szkole - kto może go poprowadzić?

Edukacją w zakresie pierwszej pomocy mogą zajmować się członkowie personelu medycznego - lekarze, ratownicy medyczni i pielęgniarki. Warto zdecydować się na zajęcia prowadzone przez ratowników medycznych, ponieważ na co dzień mają oni kontakt z procedurą ratowania zdrowia i życia bezpośrednio na miejscach zdarzenia, np. stosując resuscytację krążeniowo-oddechową.

Pokazy pierwszej pomocy dla dzieci

Dzieci również powinno się edukować w zakresie pierwszej pomocy, ponieważ jest to cenna i przydatna umiejętność w codziennym życiu. Czasem zdarza się, że to dziecko jest pierwszą i jedyną osobą obecną na miejscu zdarzenia, np. gdy rodzic zasłabnie lub któryś z rówieśników zrani się podczas zabawy. Dziecko powinno więc znać pojęcia takie jak pozycja boczna bezpieczna oraz znać numer alarmowy.

Często bagatelizuje się rolę dziecka w sytuacjach kryzysowych, jednak wiele przypadków dzieci ratujących życie udowadnia, że są one w stanie poradzić sobie z tak odpowiedzialnym zadaniem, mimo ogromnego stresu. Dzieci bardzo szybko zapamiętują, potrafią zachować zimną krew i po prostu wykonać zadanie, odtwarzając zachowania nabyte na szkoleniu. To również nauka empatii - nadal zbyt często bagatelizuje się niespodziewane dolegliwości innych ludzi, rezygnując z próby pomocy.

Dzieci powinny przede wszystkim zapamiętać numer alarmowy i potrafić wprowadzić go do telefonu. Cały kurs łącznie z pozycją boczną bezpieczną i resuscytacją krążeniowo-oddechową również jest ważny - dzięki temu dziecko będzie w stanie nawet poinstruować innego dorosłego, obecnego na miejscu zdarzenia. Warto także nauczyć dziecko, co zrobić w przypadku zawrotów głowy, krwotoku czy oparzenia.

Czy kurs pierwszej pomocy dla nauczycieli może byc prowadzony ONLINE 

PYTANIE do prawnika

Czy szkolenie z pierwszej pomocy dla nauczycieli, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2009 r. w sprawie przygotowania nauczycieli do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy w części teoretycznej może być prowadzone online? Czy egzamin teoretyczny również może zostać przeprowadzony online?

ODPOWIEDŹ

Przepisy nie określają formy kursu w części teoretycznej. Egzamin odbywa się w sali egzaminacyjnej, a więc nie może być prowadzony online.

Uzasadnienie

Na podstawie § 3 – 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 26.08.2009 r. w sprawie przygotowania nauczycieli do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy (Dz. U. Nr 139, poz. 1132) – dalej r.p.n.p.z.e., wiedzę i umiejętności niezbędne do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy nabywa się w ramach szkolenia uwzględniającego specyfikę zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy, które jest realizowane w formie zajęć teoretycznych i praktycznych, zgodnie z ramowym planem i programem szkolenia, uwzględniającymi zakres wiedzy i umiejętności określonych w załączniku nr 1 do r.p.n.p.z.e. Jednocześnie nie została określona forma części teoretycznej szkolenia, a więc za dopuszczalne można uznać prowadzenie go w formie zdalnej.

Natomiast w ten sposób nie może odbywać się egzamin. Zgodnie z § 8 ust. 1 i 2 r.p.n.p.z.e., egzamin teoretyczny przeprowadzany jest w formie testu, ujętego w kartę testową. W trakcie egzaminu teoretycznego zabronione jest wynoszenie karty testowej z sali egzaminacyjnej lub przekazywanie treści karty testowej innym osobom. Skoro egzamin musi się odbyć w sali egzaminacyjnej, z użyciem kart testowych to niedopuszczalna jest forma online egzaminu.

Kto płaci za kurs pierwszej pomocy dla nauczycieli?

Organizacja szkolenia dla wszystkich pracowników szkoły to obowiązek jej dyrektora. Dyrektor nie może zmusić pracownika do zapłaty za szkolenie, gdyż jest to szkolenie obowiązkowe.

Proponujemy autorskie szkolenia z pierwszej pomocy oraz pokazy pierwszej pomocy dla dzieci i młodzieży, których celem jest praktyczne i teoretyczne przygotowanie kursanta do szybkiego i sprawnego udzielenia pierwszej pomocy w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia.

Programy kursów dostosowujemy indywidualnie do oczekiwań Klientów. Uwzględniamy specyfikę i rodzaj zagrożeń, z którymi mogą się Oni spotkać.

Po ukończeniu kursu pierwszej pomocy uczestnicy otrzymują imienne zaświadczenia honorowane przez Państwową Inspekcję Pracy. Wydawane są one na podstawie Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.