Obrażenia brzucha – co zrobić po urazie brzucha

Obrażenia brzucha – brzmi groźnie. I takie czasem bywa. Czy wiesz, jak udzielić pierwszej pomocy przy tępym urazie, a nawet takim, w którym narządy wewnętrzne wydostają się na zewnątrz ciała? Co musisz wiedzieć? Jak ratować poszkodowanego zanim pojawi się pomoc medyczna? Wszystkiego dowiesz się z tego artykułu.

Spis treści:

Urazy brzucha – rodzaje i przyczyny

Wypadek na rowerze albo wypadek samochodowy, przewrócenie się, potrącenie, upadek z wysokości – te niefortunne zdarzenia mogą spowodować obrażenia tułowia, w tym brzucha. Brzuch jest trzecią częścią ciała, której najczęściej dotyczą obrażenia. Stanowią one także trzecią przyczynę zgonu z powodu urazów. W około 50-80% przypadków zgon wynika z krwotoku.

Mogą to być urazy:

  • bez przerwania ciągłości skóry,
  • z przerwaniem ciągłości skóry.

Najczarniejszym scenariuszem dla większości z nas będzie wytrzewienie, czyli wydostanie się na zewnątrz jamy brzusznej narządów wewnętrznych. Są to rzadsze sytuacje, ale zdecydowanie najbardziej drastyczne. W Polsce obrażenia jamy brzusznej stanowią około 2% wszystkich obrażeń i są przyczyną leczenia w szpitalu 4% chorych. W wyniku urazu brzucha może dojść do złamania żeber czy miednicy, pęknięcia narządów wewnętrznych, takich jak m.in.: wątroba, śledziona, nerki, jelita czy narządy rodne u kobiet. To stan wymagający natychmiastowej interwencji medycznej. Silny uraz może spowodować rozerwanie naczyń krwionośnych w obszarze brzucha, co prowadzi do krwotoku wewnętrznego. Stanowi ono zagrożenie życia poszkodowanego. Przy ciężkim urazie brzucha bardzo istotne jest więc szybkie wezwanie profesjonalnej pomocy medycznej. To jednak na Tobie może ciążyć obowiązek udzielenia pierwszej pomocy. Warto więc dowiedzieć się, co należy zrobić, jeżeli sytuacja będzie tego wymagać.

Obrażenia brzucha tępe – co robić

W Polsce 80% urazów brzucha to urazy tępe. Najczęściej są następstwem wypadków komunikacyjnych i upadków z wysokości. Tępe obrażenie brzucha to rodzaj urazu, który występuje, gdy nie dochodzi do otwartego uszkodzenia powłok skórnych. Ograniczony jest do obszaru wewnątrz ciała, powodując często uszkodzenia narządów wewnętrznych, naczyń krwionośnych, mięśni czy kości, bez wywoływania widocznych ran na skórze. Objawami może być ból o różnym nasileniu, czasem zasinienie skóry. Obrażeniom najczęściej ulegają: śledziona, wątroba i okolica zaotrzewnowa. By zminimalizować skutki urazu, ułóż poszkodowanego w pozycji półsiedzącej z podkurczonymi nogami. Unikaj naciskania na brzuch. Sprawdzaj, czy nie narastają objawy duszności, co mogłoby sugerować krwawienie wewnętrzne. Około 25% osób po urazie brzucha wymaga interwencji chirurgicznej. Poszkodowanego z urazem brzucha powinien zobaczyć lekarz i ocenić jego stan.

Otwarta rana brzucha i wytrzewienie – jak udzielić pierwszej pomocy

Zdecydowanie rzadziej spotykane, ale bardziej niebezpieczne, są obrażenia skutkujące przerwaniem ciągłości skóry. Najczęstszymi przyczynami penetrujących urazów brzucha są postrzały (64% chorych) i rany kłute (31%). W drastycznych przypadkach może nastąpić odsłonięcie jelit. Otwarta rana brzucha stanowi zagrożenie życia. Istnieje ryzyko wystąpienia zakażenia wewnętrznego.

Jak udzielić pierwszej pomocy osobie z otwartą raną brzucha?

  1. Przede wszystkim- nie panikuj. Staraj się zachować spokój. Sprawdź, czy sam jesteś bezpieczny i nie grozi Ci żadne niebezpieczeństwo.
  2. Oceń stan poszkodowanego. Sprawdź, czy jest przytomny. Jeśli ofiara nie reaguje albo jej stan wygląda na poważny, natychmiast wezwij pomoc medyczną. Zadzwoń na numer alarmowy 112 lub 999.
  3. Rany brzucha wymagają ułożenia poszkodowanego w pozycji półsiedzącej z ugięciem nóg w kolanach, co zmniejszy napięcie ściany brzucha. Przykryj ranę jałowym opatrunkiem np. z chusty trójkątnej lub gazy opatrunkowej. Jeżeli dojdzie do wytrzewienia, czyli wypadnięcia jelit z rany na zewnątrz, to nie można ich wpychać z powrotem do jamy brzusznej. Należy je zostawić przykryte mokrym opatrunkiem i zabezpieczone folią.
  4. Pamiętaj o bezwzględnym zakazie podawania osobie rannej czegokolwiek do picia czy jedzenia.
  5. Zapewnij jej komfort cieplny, szczególnie jeśli zdarzenie miało miejsce w zimnych warunkach. Możesz wykorzystać koc termiczny lub inny dostępny materiał. Jeżeli poszkodowany jest przytomny, udzielaj mu wsparcia emocjonalnego, zapewniając, że pomoc jest już w drodze.
Obrażenia brzucha zabezpiecza ratownik kładzie gaze

W przypadku obrażeń brzucha szybka i skuteczna pierwsza pomoc jest kluczowa. Od Twojego opanowania i umiejętności może zależeć czyjeś życie. Może to dotyczyć Twojej najbliższej rodziny: dziecka, partnera, mamy. Zadbaj o to, żeby apteczka domowa i samochodowa były odpowiednio wyposażone. Jeżeli istnieje inwestycja, która na pewno Ci się kiedyś zwróci, to z pewnością kurs pierwszej pomocy. Każdy powinien co jakiś czas aktualizować swoją wiedzę z tego zakresu. Nie wystarczy, że 10 czy 20 lat temu przeszedłeś taki kurs. Obecna medycyna ratunkowa oferuje nowe rozwiązania i schematy postępowania, które znacznie zwiększają szanse ofiary na zachowanie zdrowia i życia. W naszym kursie, przeprowadzimy Cię przez różne sytuacje, które mogą mieć miejsce w Twoim domu, pracy, czy na spacerze. Bądź przygotowany na każdą ewentualność. Przestaniesz się bać udzielać pierwszej pomocy i być może pomożesz komuś potrzebującemu Twojej pomocy.

Follow Adrian Zadorecki ratownik medyczny:

specjalista ratownictwa medycznego

Kierownik Zespołu Ratownictwa Medycznego. Wykładowca akademicki Collegium Medicum w Bydgoszczy. Starszy specjalista do spraw szkoleń Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Bydgoszczy.

Zostaw Komentarz