Pierwsza pomoc u tonących

Jak pomóc tonącemu? Co prawda sezon kąpielowy się już zakończył, ale mimo to współcześnie mamy wiele możliwości pływania, nawet zimą. , którym nie jest straszna zimna temperatura i morsują. Utonięcia są przyczyną około 350-450 zgonów w Polsce rocznie Nie jesteś w stanie przewidzieć, kiedy przyda się tobie wiedza na temat pierwszej pomocy u tonących. Dlatego zapraszam cię do przeczytania tego artykułu.

• Główne przyczyny utonięć.
• Dlaczego toniemy w ciszy?
• Jakie fazy tonięcia wyróżniamy?
• Jak uratować tonącego i pamiętać o swoim bezpieczeństwie?
• Pierwsza pomoc u tonących z brzegu
• Pierwsza pomoc u tonących z wody
• Holowanie podtopionego do brzegu
• Pierwsza pomoc u tonących resuscytacja.
• Czy należy wylewać wodę z płuc u podtopionego?
• Tonięcie w wodzie słodkiej i słonej
• Obrażenia kręgosłupa u tonących
• Prewencja nad wodą jest najważniejsza. Odpoczywaj z głową.

Główne przyczyny utonięć:

• połowa osób, które ulegają podtopieniu jest pod wpływem alkoholu według statystyk policji. Co ciekawe największa liczba utonięć miała miejsce w basenach kąpielowych,
• brak umiejętności pływania,
• wyczerpanie,
• stan chorobowy,
• uraz,
• wstrząs spowodowany skokiem do zimnej wody,
• kąpiel w miejscu zabronionym lub niestrzeżonym.

Dlaczego toniemy w ciszy?

Są tak naprawdę dwa rodzaje utonięć. Te w których poszkodowani krzyczą i te, w których toną w ciszy. Poszkodowani, którzy umieją pływać i doznają np. skurczów łydki machają i krzyczą, starają się płynąć i wołać o pomoc, dopóki starczy im sił lub ulegną zachłyśnięciu wodą. Poszkodowani, którzy wpadli do wody i natychmiast ulegli zachłyśnięciu nie są w stanie krzyczeć. Woda, która dostała się do dróg oddechowych spowodowała automatyczne zaciśnięcie strun głosowych. Takie osoby nie krzyczą toną w ciszy machając rękoma.

Jakie fazy tonięcia wyróżniamy?

Faza pierwsza– trwa od 4 do 15 sekund, niespodziewane znajdziemy się w wodzie poszkodowany ulega zachłyśnięciu wodą.

Faza druga– faza świadomego oporu trwa tak długo jak poszkodowany jest w stanie świadomie wstrzymywać oddech. Trwa około 60 sekund, poszkodowany miota się i próbuje ratować.

Faza trzecia– wydatnych ruchów oddechowych trwa około 60-90 sekund, poszkodowany mimowolnie zaczerpuje oddech i zaczyna połykać wodę. Kiedy wypełnia się żołądek może dojść do wymiotów. W tej fazie najwięcej wody dostaje się do płuc. Poszkodowany opada pod wodę.

Faza czwarta– zaniku czucia i pobudliwości trwa około 60-90 sekund. Następuje zanik czynności oddechowych i utrata przytomności.

Faza piąta– końcowych ruchów oddechowych trwa około 30-50 sekund. Poszkodowany jest nieprzytomny występują mimowolne oddechy agonalne połączone z drgawkami i prężeniami ciała. Dochodzi do śmierci poszkodowanego.

Pełen proces tonięcia trwa od 3 do 6 minut w zależności od długości fazy drugiej. Od kondycji poszkodowanego i tego jak długo jest w stanie walczyć o utrzymanie się na powierzchni.

Jak uratować tonącego i pamiętać o swoim bezpieczeństwie?

Udzielanie pierwszej pomocy osobie tonącej jest trudna. „Dobry ratownik to żywy ratownik”, dlatego podczas działań musisz przede wszystkim uważać na swoje bezpieczeństwo. Poszkodowany w każdej z faz tonięcia jest w stanie kurczowo złapać ratownika i wciągnąć go pod wodę. Jeśli słabo pływasz lub tonący przewyższa Ciebie gabarytami nie staraj się za wszelką cenę wejść do wody. Ratowanie tonących związane jest z ogromnym wysiłkiem, uważaj abyś nie przeliczył swoich sił. Staraj się pomóc lecz pamiętaj o poniższych zasadach.

Pierwsza pomoc u tonących z brzegu

• Jeżeli nie potrafisz pływać, nie skacz do wody!
• Wołaj o pomoc! Szczególnie w przypadku ratowania osoby tonącej przyda się każda pomoc, zapewnij sobie pomoc kilku osób (możecie utworzyć łańcuch).
• Jeżeli nie ma szansy na pomoc innych, postaraj się wyciągnąć tonącego, bez wchodzenia do wody. Osoba tonąca będzie próbowała zrobić wszystko, żeby utrzymać się na powierzchni wody. W ten sposób nieumyślnie może wciągnąć cię do wody.
• Weź ze sobą przedmioty takie jak, deska, bojka, koło ratunkowe, wiosło, linę, bosak, kamizelkę. Spróbuj dorzucić ten przedmiot do poszkodowanego.

Pierwsza pomoc u tonących z wody

• Jeżeli podejmiesz decyzję na ratunek w wodzie, pamiętaj, aby zdjąć ubranie. Przeszkadza ono w prowadzeniu akcji ratunkowej. Ustal drogę płynięcia tak, aby była możliwie najkrótsza.
• Zabierz sprzęt bojka, koło, wiosło, piłka plażowa.
• Ubierz kamizelkę ratunkową jeśli jest dostępna.
• Zachowaj spokój! Wiadomo, że w sytuacji zagrożenia czyjegoś życia jest to bardzo trudne, ale emocje nigdy nie ułatwiają, a wręcz utrudniają działania.
• Użyj łodzi lub pontonu.
• Zachowaj dystans i krzycz do poszkodowanego.

PAMIĘTAJ czasami jedynym sposobem na uratowanie poszkodowanego jest jego obezwładnienie. Uderzenie lub zastosowanie chwytu obezwładniającego to ostateczność. Poszkodowany pod wpływem silnych emocji i adrenaliny może nie czuć bólu. Stosuje te techniki po przeszkoleniu i w ostateczności.

Holowanie podtopionego do brzegu

• Holuj poszkodowanego przy użyciu sprzętu ratunkowego.
• Jeśli jest nieprzytomny i nie może się chwycić to holuj go na plechach, podtrzymując jego ręce.
• Możesz holować poszkodowanego za żuchwę, ubranie lub nawet za włosy !

Pierwsza pomoc u tonących resuscytacja

Kiedy osoba tonąca zostanie już wyciągnięta z wody, musisz jak najszybciej sprawdzić jej podstawowe funkcje życiowe. W tym celu połóż poszkodowanego na plecach, sprawdź czy reaguje na twoje słowa lub potrząśnięcie ramieniem. Jeżeli nie, sprawdź czy oddycha. W tym celu użyj zasady „widzę-słyszę czuję”. Nachyl się nad poszkodowanym w taki sposób, aby twoje ucho było nad ustami nieprzytomnego i abyś widział jego klatkę piersiową.

W ten sposób będziesz czuł oddech na policzku, usłyszysz go oraz zobaczysz podnoszącą się klatkę piersiową. Osobą tonąco zazwyczaj będzie dość wychłodzona, dlatego najlepiej sprawdzaj oddech przez minutę. Prawidłowo powinieneś zaobserwować od 12 do 15 oddechów. Następnie wezwij pomoc, jeżeli nie zrobiłeś tego wcześniej, dzwoniąc na 112.

Zdejmij mokrą odzież z poszkodowanego, a następnie postępuj w zależności od tego, czy stwierdziłeś prawidłowy oddech. Jeżeli tonący oddycha, ale jest nieprzytomny. Ułóż go w pozycji bezpiecznej i szczelnie okryj, aby nie tracił on ciepła. Musisz regularnie co minutę sprawdzać, jego oddech, ponieważ to, że oddychał wcześniej, nie oznacza, że do czasu przybycia zespołu ratownictwa medycznego coś się nie zadzieje.

Natomiast jeżeli poszkodowany nie oddycha prawidłowo natychmiast rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. W pierwszej kolejności wykonaj 5 wdechów ratunkowych, dalszy algorytm jest identyczny jak w przypadku osoby, która nie znajdowała się w wodzie. Jeśli jest to możliwe wykonaj pierwsze oddechy już w wodzie. Po wykonaniu oddechów rozpocznij resuscytację krążeniowo oddechową.

Kliknij w ten link i zobacz wpis, w którym omawiam prawidłowe wykonanie resuscytacji.

Czy należy wylewać wodę z płuc u podtopionego?

Po wydobyciu poszkodowanego z wody sprawdzamy drożność dróg oddechowych. Jeśli znajdują się tam ciała obce, wymioty, roślinność wodna, muł to przekręcamy poszkodowanego na bok w celu udrożnienia dróg oddechowych i “wygarnięcia” zawartości jamy ustnej. Jeśli po wydostaniu topielca na brzeg a w jamie ustnej nic się nie znajduje to nie ma sensu przewracania pacjenta w celu wylania wody z płuc. Woda słodka w płucach wchłania się bardzo szybko o ile się tam znajduje. Często skurcz strun głosowych i krtani jest tak silny, że woda nie wlewa się do płuc.

Tonięcie w wodzie słodkiej i słonej

Na podstawie badań stwierdzono, że w organizmie człowieka nie zachodzą żadne istotne patologiczne zmiany. Obecnie nie przywiązuje się dużej wagi do różnic między tonięciem w wodzie słodkiej i słonej. Udowodniono, że podstawowym problemem w patofizjologii tonięcia jest niedotlenienie. Dostanie się wody do płuc wraz z zanieczyszczeniami, bakteriami, związkami chemicznymi, znacząco zwiększa ryzyko rozwinięcia się:

• obrzęku płuc,
• zapalenia płuc
• niewydolności oddechowej w ciągu 72 godzin od wystąpienia epizodu tonięcia.

Każda ofiara tonięcia ze względu na ryzyko wystąpienia różnego rodzaju powikłań wymaga diagnostyki i obserwacji szpitalnej.

Obrażenia kręgosłupa u tonących

Według Europejskiej Rady resuscytacji ryzyko wystąpienia obrażeń szyjnego odcinka kręgosłupa u osób tonących jest niewielkie. Najczęściej występuje po skoku do wody lub podczas poślizgnięcia i wpadnięcia do wody (np. na basenie). Udzielając pierwszej pomocy ofierze nieszczęśliwego skoku do wody należy:

• Wydobyć poszkodowanego jak szybko się da jeśli nie oddycha i wymaga resuscytacji. Możemy wydostać go na desce, kocu lub w kilka osób. Nie powinniśmy jednak zwlekać z rozpoczęciem RKO.
• Jeżeli poszkodowany oddycha postaraj się wydobyć go na desce np surfingowej, na kocu w kilka osób jedocześnie trzymając i stabilizując głowę.
• Należy położyć ofiarę na płaskim podłożu, stabilizować głowę obłożyć ją np kocami, ręcznikami
• Przykryć poszkodowanego i zapewnić komfort termiczny.
• Zebrać wywiad SAMPLE.
• Kontrolować stan poszkodowanego w przypadku wymiotów stabilizując głowę przekręcić na bok (pozycja bezpieczna).

Prewencja nad wodą jest najważniejsza. Odpoczywaj z głową:

• Wybieraj strzeżone akweny wodne, które są Ci znane.
• Unikaj wchodzenia do wody oznakowanej zakazami kąpieli.
• Nie odpływaj daleko od brzegu.
• Nie spożywaj alkoholu przed wejściem do wody.
• Nigdy nie skacz do wody na tzw. „główkę” szczególnie w akwenach nieznanych, grozi to urazem kręgosłupa w najlepszym przypadku.
• Nie wchodź do wody po dłuższym przebywaniu na słońcu, ochładzaj się stopniowo.
• Podczas pływania na sprzęcie wodnym zawsze miej kamizelkę ratunkową, nawet jeżeli doskonale pływasz.
• Używaj sprzętu pływającego zgodnie z jego przeznaczeniem.
• Zawsze stosuj się do zaleceń ratownika WOPR.
• Zwracaj uwagę na prawidłowe zachowanie się innych osób zwłaszcza dzieci i młodzieży podczas pobytu nad wodą.
• Nie pozostawiaj dzieci bez kontroli nawet na krótką chwilę!

pozdrawiam

Adrian Zadorecki Instruktor Kursów Pierwszej Pomocy