Próby samobójcze dzieci i młodzieży- pierwsza pomoc

Największą tragedią i obawą każdego rodzica jest to, że potomkowi mogłaby stać się krzywda. Podwójny cios to próby samobójcze dotykające dziecka. Czasem w bieganinie praca-dom nie zauważamy, że z naszym dzieckiem dzieje się coś złego. Zajmiemy się trudnym tematem pierwszej pomocy po próbie samobójczej: powieszeniu, otruciu, skoku z wysokości.

Próby samobójcze wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Raport

Liczba przypadków prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18 r.ż. w 2023 roku wyniosła w Polsce 2139. W 8 województwach zanotowano wzrost wobec 2022 roku. Między rokiem 2013 a 2023 prawie 6-krotnie zwiększyła się liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież w grupie wiekowej 13-18 lat lat. Od rozpoczęcia pandemii, czyli między 2020 r. a 2023 r., wzrost prób samobójczych jest 2,5-krotny. Wg raportu Zrozumieć, aby zapobiec 2024, opartego o dane Głównej Komendy Policji, każdego dnia co najmniej sześcioro nastolatków podejmuje próbę samobójczą. Tych prób jest znacznie więcej, ale tylko część jest zgłaszana. Policja odnotowuje wyłącznie przypadki, gdy osoba traci życie lub wymaga interwencji lekarskiej.

Ile dzieci w Polsce odbiera sobie życie?

Raport na temat prób samobójczych wśród dzieci wskazuje, że liczba prób samobójczych w 2023 r., które zakończyły się zgonem, wyniosła 146. Na jedno samobójstwo nastolatka przypada od 100 do 200 prób samobójczych. Najwięcej z nich występowało u młodzieży w wieku 13-18 lat – 1 916 prób.

Próby samobójcze najczęstsze przyczyny wśród dzieci.

Dlaczego dziecko albo nastolatek próbuje odebrać sobie życie? Powody mogą być różne. Są to m.in.:

• doznanie przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej,
• doświadczenie przemocy rówieśniczej, nie tylko fizycznej, ale także słownej, ostracyzmu społecznego,
• rozwód rodziców,
• konflikty szkolne,
• nieplanowana ciąża,
• śmierć bliskiej osoby,
• zaniedbanie emocjonalne, poczucie samotności, brak wsparcia,
• problemy rodzinne,
• choroby,
• długotrwały stres,
• samobójstwo w bliskim otoczeniu,
• uzależnienia.

Ryzyko wystąpienia zachowań samobójczych zwiększają choroby i zaburzenia psychiczne, jak np. depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości. Pośrednio na próby samobójcze u nastolatków może wpływać korzystanie z mediów społecznościowych poprzez m.in. obniżenie samooceny, nadmierne porównywanie się do innych. Według raportu Nastolatki 3.0 niemal połowa nastolatków przejawia niski poziom samooceny, zwłaszcza widoczne jest to u dziewczyn. Co trzeci nastolatek zetknął się z ośmieszaniem i poniżaniem kogoś w sieci. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę alarmuje, że przemocy rówieśniczej doświadcza obecnie 66% polskich nastolatków. Siedem razy częściej deklarują oni podejmowanie prób samobójczych niż ich rówieśnicy bez tego przykrego doświadczenia. Dorastający, młodzi ludzie mogą doświadczać rożnych problemów natury emocjonalnej i poznawczej, dlatego istotne jest, by w porę zauważyć kryzys psychiczny u nastolatka.

Pierwsza pomoc u osoby powieszonej

Gdy bliska osoba targnęła się na własne życie poprzez powieszenie, powinieneś szybko zadziałać:

• Zadbaj o bezpieczeństwo własne oraz poszkodowanego. Sprawdź, czy nie ma żadnego zagrożenia.
• Bez wahania odetnij osobę poszkodowaną. Każda sekunda opóźnienia zwiększa szanse na większe niedotlenienie mózgu. Zwróć uwagę, by ciało było podtrzymywane, a nie upadało bezwładnie na twarde podłoże.
• Ułóż ofiarę płasko na plecach. Sprawdź przytomność i oddech dziecka poprzez pochylenie się nad nim, by poczuć jego oddech na policzku. Jeśli w ciągu 10 sekund wystąpiło od 2 do 3 wdechów, wówczas oddech jest prawidłowy.
• Zadzwoń na numer ratunkowy 112, a najlepiej poproś kogoś, by to zrobił.
• Jeżeli poszkodowany oddycha prawidłowo, ułóż go w pozycji bezpiecznej ustalonej. Zapewnij mu komfort termiczny. W oczekiwaniu na przyjazd karetki kontroluj jego funkcje życiowe co 10 minut.
• Jeżeli poszkodowany nie oddycha i jest nieprzytomny, rozpocznij resuscytację dziecka. Zacznij od 5 oddechów ratunkowych, a następnie wykonaj 15 ucisków klatki piersiowej, później 2 oddechy. Prowadź czynności resuscytacyjne w sekwencji 15 ucisków do 2 wdechów aż do momentu odzyskania funkcji życiowych lub przyjazdu ambulansu. Gdy poszkodowany odzyska prawidłowy oddech, należy ułożyć go w pozycji bezpiecznej ustalonej.

Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pierwsza pomoc u osoby powieszonej

Możesz także obejrzeć film jak pomóc osobie powieszonej:

Pierwsza pomoc przy otruciu lekami albo chemią domową

W przypadku podejrzenia zatrucia lekami albo zatrucia chemią domową wezwij zespół ratownictwa medycznego. Jest to szczególnie ważne, gdy dziecko połknęło leki nasercowe lub antydepresyjne. Nie wahaj się, tylko dzwoń szybko pod numer 112 albo 999. Sprawdź, jak poprawnie wezwać pomoc. Bardzo pomocna dla lekarzy jest wiedza, czym dziecko się zatruło. Jeśli więc przyczyną jest spożycie leku, przekaż ratownikowi albo weź ze sobą na szpitalny oddział ratunkowy opakowanie po nim. Jeżeli nie minęło 20 minut od spożycia przez dziecko substancji trującej typu leki, rośliny, możesz spróbować sprowokować wymioty albo podać węgiel aktywny. Dotyczy to wyłącznie przytomnych i współpracujących dzieci. Dziecko, które straciło przytomność i ma zaburzenia oddychania, połóż w pozycji bocznej ustalonej i kontroluj jego stan w oczekiwaniu na ambulans. Gdyby przestało oddychać, natychmiast przejdź do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

Pierwsza pomoc przy upadku z wysokości

W przypadku skoku z wysokości wezwij pogotowie i unikaj ruszania poszkodowanego. Uraz kręgosłupa może się pogłębić podczas zmiany pozycji. Sprawdź, czy dziecko jest przytomne i czy oddycha. Jeśli drożność dróg oddechowych jest zachowana: dziecko oddycha, nie ma krwi w buzi, nie charczy, jest z nim kontakt, zostawiamy je w pozycji zastanej, pilnując tego, żeby głowa i szyja były stale w jednej pozycji. Jeśli dziecko wymiotuje, widzisz krew w ustach lub nieprzytomne charczy, połóż je w pozycji bocznej bezpiecznej. Zabezpiecz je przed wychłodzeniem np. przykrywając folią NRC albo zwykłym kocem, kurtką itp.

Pamiętaj, zawsze kiedy występuje krwotok (np. w sytuacji samookaleczenia) to tamuj krwawienie dostępnymi metodami. Jak zabezpieczyć krwawienie zaoczysz w tym filmie:

Samookaleczenie to sygnał, że dziecko przeżywa cierpienie

Samookaleczanie się to krzyk o pomoc. Wiele dzieci i nastolatków ma obawy, by zwrócić się o pomoc do rodzica, psychologa szkolnego, nauczyciela. Każdy przypadek tego typu powinien być odbierany poważnie. Dziecko musi otrzymać profesjonalną pomoc psychologiczną, by uniknąć pogorszenia sytuacji.

Profilaktyka zaburzeń psychicznych wśród dzieci i młodzieży

Psychoedukacja, zapewnienie łatwego dostępu do psychologa w szkołach, rozmowy z dziećmi o ich rozterkach i problemach – te działania z pewnością mogą ograniczyć tragiczne w skutkach decyzje młodych ludzi. Najważniejsza jest pierwsza pomoc emocjonalna, czyli tzw. zasada cztery Z: zauważyć kryzys, zapytać, zaakceptować i zareagować.

Szukasz pomocy? Tu ją znajdziesz!

Masz myśli samobójcze? Zadzwoń pod nr 116 111 tu znajdziesz pomoc przez całą dobę (Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży). Jeżeli ktoś w Twoim otoczeniu doświadcza kryzysu, wspomina o odebraniu sobie życia, zadzwoń: 800 70 22 22. Twoje dziecko odebrało sobie życie i nie możesz sobie poradzić z żałobą? Zadzwoń pod nr: 116 123 (Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych).